بسیاری از مشتریانی که در سال‌های ۱۴۰۱ و ۱۴۰۲ از طریق سامانه یکپارچه برای خرید مدل‌های مختلف شاهین ثبت‌نام کرده‌اند، به ویژه مدل مجهز به سانروف، همچنان در انتظار دریافت خودروی خود هستند.
در واکنش به این تأخیرها، آقای رضا حسینی، مدیر ارتباطات شرکت سایپا، روز گذشته (چهارشنبه، ۱۶ مهر) به طور رسمی اعلام کرد: “تحویل شاهین سانروف‌دار فعلاً ممکن نیست.“
ریشه اصلی مشکل: وابستگی به قطعه وارداتی
دلیل اصلی و اعلام‌شده این تأخیر، چالش جدی در تأمین قطعه سانروف است:
- ماهیت قطعه: سانروف مورد استفاده در مدل‌های شاهین، یک قطعه وارداتی است.
- مشکل تأمین: شرکت سایپا در حال حاضر با مشکل جدی و حاد برای واردات و تأمین این قطعه روبرو شده است.
- زمان‌بندی نامشخص: متأسفانه، زمان دقیق رفع این مشکل و از سرگیری تولید مشخص نیست.
تضاد “محصول ملی” و “ارز بری”
این وضعیت، تناقضی را در مورد عنوان “محصول ملی” برای خودرویی مانند شاهین آشکار می‌کند. اگرچه بدنه و بخش‌های عمده شاهین داخلی‌سازی شده‌اند، اما وابستگی به قطعات اساسی وارداتی (مانند قطعات الکترونیکی، گیربکس‌های پیشرفته یا همین سانروف) همچنان وجود دارد.
بر اساس آمارها، برآورد می‌شود که تولید هر دستگاه شاهین، با خروج تقریباً ۴ هزار دلار (USD) ارز از کشور همراه است. این وابستگی نشان می‌دهد که تا زمانی که زنجیره تأمین قطعات کلیدی به خودکفایی کامل نرسد، محصولات به ظاهر ملی نیز در برابر نوسانات ارزی و مشکلات سیاسی-اقتصادی بین‌المللی آسیب‌پذیر خواهند بود.
گزینه‌های پیش روی مشتریان مدل سانروف‌دار
پیش از این، شرکت وعده داده بود که همه ۴۳۲ هزار دستگاه شاهین ثبت‌نامی (شامل مدل‌های سانروف‌دار، اتوماتیک و دنده‌ای) تا پایان اسفند ۱۴۰۳ به مشتریان تحویل خواهند شد. اما با اعلام صریح “عدم امکان تولید شاهین سانروف‌دار”، خریداران این مدل خاص با دو گزینه اصلی مواجه‌اند:
- انتظار نامشخص: ادامه انتظار تا زمانی که مشکل تأمین قطعه سانروف حل شود (با ریسک نامشخص بودن زمان تحویل).
- تغییر به مدل پایه: تغییر ثبت‌نام از مدل شاهین سانروف‌دار به مدل بدون سانروف، به منظور تسریع در فرآیند تحویل خودرو.
