در تصادف رانندگی شرایط مختلفی بوجود می آید که نیازمند نظر کارشناسان این حوزه است. در این مواقع تنها نداشتن گواهینامه باعث مقصر بودن راننده نمی شود، نکته ای که در تعیین مقصر حادثه تاثیر گذار است، وجود ارتباط میان وقوع حادثه و خطای راننده می باشد و رابطه ای مستقیم. یعنی اگر آن علت وجود نداشت، حادثه هم رخ نمی داد.
مقصر حادثه را براساس قوانین راهنمایی و رانندگی، کارشناسان این حوزه مشخص می‌کنند. با این حال اگر طبق قوانین مقصر نباشیم و علت وقوع جرم، طرف مقابل باشد، تنها جرم ما رانندگی بدون گواهینامه خواهد بود.
پس با این تفاسیر، چنانچه ما در حادثه رانندگی گواهینامه نداشته باشیم و علت وقوع حادثه نیز بی احتیاطی طرف مقابل باشد، ما به علت نداشتن گواهینامه مقصر شناخته نمی شویم. البته از این نظر که فاقد گواهینامه بودیم، قابل تعقیب و مجازات هستیم.
مجازات رانندگی بدون گواهینامه
برای مرتبه اول به حبس تعزیری تا دو ماه یا جزای نقدی تا ۱۰۰ هزار تومان یا هر دو مجازات می باشد. در صورت ارتکاب مجدد به ۲ تا ۶ ماه حبس محکوم خواهد شد.
اگر شخص بدون گواهینامه مقصر حادثه ای باشد، یا به عبارتی دیگر بی احتیاطی یا عدم رعایت قوانین یا عدم مهارت او علت تصادف تشخیص داده شود که منجر به صدمات بدنی شده، دادگاه موظف می باشد مجازات وی را تشدید کرده و می‌تواند او را به مدت ۱ تا ۵ سال از حق رانندگی محروم نماید.
