اویل پمپ یا پمپ روغن یکی از حیاتیترین قطعات موتور در خودروهای تیبا، ساینا و کوییک است. وظیفه اصلی این قطعه، پمپاژ روغن موتور با فشار مناسب به بخشهای مختلف موتور مانند میللنگ، یاتاقانها، سوپاپها و لیفترهاست. روغن موتور علاوه بر روانکاری، نقش مهمی در خنککاری قطعات داخلی دارد و اگر اویل پمپ بهدرستی عمل نکند، موتور در مدت کوتاهی دچار آسیبهای جدی و پرهزینه میشود.
شناخت علائم خرابی اویل پمپ میتواند از خرابی کامل موتور و هزینههای سنگین جلوگیری کند. در ادامه، مهمترین نشانههای خرابی اویل پمپ در تیبا، ساینا و کوییک را بررسی میکنیم.
روشن شدن چراغ هشدار فشار روغن
یکی از واضحترین و شایعترین علائم خرابی اویل پمپ، روشن شدن چراغ هشدار فشار روغن روی داشبورد است. این چراغ نشان میدهد فشار روغن موتور از حد استاندارد کمتر شده است.
در صورت روشن شدن این چراغ، ابتدا باید سطح روغن موتور بررسی شود. اگر سطح روغن مناسب باشد اما چراغ همچنان روشن بماند، احتمال خرابی اویل پمپ یا افت فشار روغن بسیار زیاد است. ادامه رانندگی در این شرایط میتواند آسیب جدی به موتور وارد کند.
افزایش دمای موتور
روغن موتور علاوه بر روانکاری، وظیفه کاهش حرارت قطعات متحرک موتور را نیز بر عهده دارد. زمانی که اویل پمپ نتواند روغن را با فشار مناسب به موتور برساند، اصطکاک بین قطعات افزایش پیدا کرده و دمای موتور بالا میرود.
در این حالت ممکن است چراغ هشدار دمای موتور روشن شود یا آمپر آب به شکل غیرعادی بالا برود. افزایش بیش از حد دما میتواند باعث آسیب به قطعاتی مانند پیستونها، میللنگ و حتی واشر سرسیلندر شود.
شنیدن صدای غیرعادی از سوپاپها
سوپاپها برای عملکرد صحیح، نیاز به روغنکاری مداوم دارند. اگر به دلیل خرابی اویل پمپ، روغن کافی به مجموعه سوپاپها نرسد، صداهای غیرعادی مانند تقتق یا ضربهای از بالای موتور شنیده میشود.
این صداها معمولاً در دور موتور پایین یا هنگام استارت سرد بیشتر به گوش میرسند و نشاندهنده اختلال در سیستم روغنکاری هستند.
صدای غیرعادی از خود اویل پمپ
اویل پمپ در حالت عادی تقریباً بیصدا کار میکند. شنیدن صداهایی مانند غرغر، زوزه یا صدای چرخش غیرعادی میتواند نشانه فرسودگی چرخدندههای داخلی پمپ باشد.
این صداها معمولاً زمانی ایجاد میشوند که پمپ به دلیل سایش یا نقص فنی، توانایی پمپاژ صحیح روغن را از دست داده باشد و نیاز به بررسی یا تعویض داشته باشد.
صدای غیرعادی لیفترهای هیدرولیکی
لیفترهای هیدرولیکی برای تنظیم صحیح باز و بسته شدن سوپاپها به فشار روغن وابستهاند. کاهش فشار روغن ناشی از خرابی اویل پمپ باعث میشود لیفترها بهدرستی عمل نکنند و صدای تقتق یا ضربه تولید شود.
این صداها معمولاً هنگام روشن کردن خودرو در حالت سرد بیشتر شنیده میشوند و با گرم شدن موتور ممکن است کمی کاهش پیدا کنند، اما نشانه هشدار جدی هستند.
افت عملکرد و کاهش قدرت موتور
کمبود روغنرسانی مناسب باعث افزایش اصطکاک قطعات داخلی موتور میشود. در این شرایط، موتور به مرور زمان دچار افت توان، کاهش شتاب و عملکرد ضعیفتر میشود.
اگر این افت عملکرد همراه با علائمی مانند روشن شدن چراغ روغن یا صداهای غیرعادی باشد، احتمال خرابی اویل پمپ بسیار بالاست و باید سریعاً بررسی شود.
دلایل خرابی اویل پمپ در تیبا، ساینا و کوییک
استفاده از روغن موتور نامناسب
روغن بیکیفیت یا روغنی با ویسکوزیته نامناسب، نمیتواند بهدرستی اویل پمپ و قطعات موتور را روانکاری کند و باعث سایش زودهنگام پمپ میشود.
فرسودگی طبیعی قطعات
اویل پمپ نیز مانند سایر قطعات موتور، با افزایش کارکرد خودرو دچار استهلاک میشود. فرسودگی چرخدندهها و کاهش راندمان پمپ در خودروهای پرکارکرد طبیعی است.
گرفتگی یا کثیفی فیلتر روغن
فیلتر روغن مسدود باعث کاهش جریان روغن میشود. در این شرایط، اویل پمپ برای جبران افت فشار، تحت فشار بیشتری کار میکند و زودتر خراب میشود.
نشتی روغن موتور
کاهش حجم روغن به دلیل نشتی، باعث میشود اویل پمپ نتواند فشار مناسب را تأمین کند و به مرور دچار آسیب شود.
عواقب نادیده گرفتن خرابی اویل پمپ
بیتوجهی به خرابی اویل پمپ میتواند پیامدهای بسیار جدی داشته باشد، از جمله:
- آسیب شدید به قطعات داخلی موتور
- افزایش بیش از حد دمای موتور
- خرابی میللنگ و یاتاقانها
- کاهش شدید عمر مفید موتور
- تحمیل هزینههای سنگین تعمیر یا حتی تعویض کامل موتور
در بسیاری از موارد، هزینه تعویض بهموقع اویل پمپ بسیار کمتر از تعمیرات اساسی موتور است.
جمعبندی
اویل پمپ نقش حیاتی در سلامت موتور تیبا، ساینا و کوییک دارد. علائمی مانند روشن شدن چراغ روغن، افزایش دمای موتور، صداهای غیرعادی و افت عملکرد موتور، همگی میتوانند نشانه خرابی این قطعه مهم باشند.
در صورت مشاهده هر یک از این نشانهها، بهترین کار توقف خودرو و مراجعه سریع به تعمیرگاه است. رسیدگی بهموقع به خرابی اویل پمپ، از آسیبهای جدی و هزینههای سنگین جلوگیری میکند و عمر موتور خودرو را بهطور قابل توجهی افزایش میدهد.