شرکت ملی پالایش و پخش فراورده های نفتی بیان نمود، بعضی رسانهها برای همکاری در بازار داغ شایعات بنزینی، هر روز بر طبل این شایعات به بهانه تایید و تکذیب میکوبند و این در حالی است که دولت همواره تاکید کرده که قیمت بنزین در سال ۱۴۰۲ افزایش نخواهد داشت.
البته شایعات بنزینی تنها مربوط به قیمت نیست و هر بار که افزایش قیمت بنزین تکذیب شده بلافاصله سر و کله اخبار مربوط به کیفیت بنزین پیدا میشود.
مسأله کیفیت بنزین البته به حدی مهم است که تا کنار دریای کارایی نیز جای خود را باز کرده و رسانههای خارجی دلیل شعلهور شدن برخی از خودروها در ونزوئلا را کیفیت ناکافی بنزین صادراتی ایران میدانند و بر آن تأکید دارند.
این موضوع وقوع دارد در حالی که در ماههای اخیر به جهت همسویی مصرف و تولید بنزین در کشور، صادرات بنزین در عمل متوقف گردیده و هیچ مرسوله بنزین صادراتی از ایران نه به ونزوئلا و نه به هیچ دیگر کشوری صادر نشدهاست.
همچنین، علیاکبر نژادعلی، مدیرعامل شرکت ملی پخش فرآوردههای نفتی نیز بر آن تأکید کرده و میگوید، تأمین نیاز سوخت کشور اولویت اصلی است و با توجه به میانگین مصرف بالای ۱۱۰ میلیون بشکه در روز در کشور، امکان صادرات این سوخت وجود ندارد.
قبلاً نیز اعلام شده بود که مدتهاست که ایران صادرات بنزین را نهتنها به ونزوئلا بلکه به هیچکجا ندارد، چرا که در روزهایی مصرف بنزین بسیار بالاتر از تولید بوده و حتی در این روزها برای تأمین بنزین از ذخایر کشور استفاده کردهایم.
به هر حال، ایران برای توسعه پالایشگاههای فراسرزمینی، بازسازی پالایشگاههای ونزوئلا را در دستور کار داشته و حتی با بازسازی این پالایشگاهها، صادرات نفت و میعانات گازی به این کشور از سوی ایران در جریان است که در این پالایشگاهها، سوخت موردنیاز این کشور تولید میشود. بنابراین اگر مشکلی در سوخت ونزوئلا وجود دارد، ربطی به بنزین ایرانی ندارد، زیرا ایران اکنون، بنزینی به این کشور صادر نمیکند.
درباره اتهام پایین بودن کیفیت بنزین صادراتی موضوعات دیگری نیز مطرح میشود که از آن جمله میتوان به بازگشت یک مرسوله صادراتی بنزین به افغانستان، به بهانه کیفیت ناکافی اشاره کرد که سال گذشته مطرح شد. موضوعی که بعدا مشخص شد این مرسوله اصلا ایرانی نبوده و تنها از مسیر ایران به افغانستان ترانزیت شده است.
بنزین مصرفی در کشور، به طور عمومی دارای کیفیت یورو ۴ است و مناسب است. با این حال، به دلیل مصرف بالای بنزین در کشور، مقداری از آن با اکتان پایینتری نیز تولید میشود که در مورد کارکرد خودرو مشکلی ایجاد نمیکند و با استاندارد ملی انطباق دارد. پالایشگاههای ایران روزانه توان تولید ۷۵ میلیون لیتر بنزین با کیفیت یورو ۴ و ۵ را دارند که نشان میدهد ظرفیت تولید بنزین با استاندارد در کشور حدود ۷۰ درصد از کل ظرفیت است.
به همین دلیل، برخی ادعاهای مربوط به نامطلوب بودن کیفیت بنزین تولیدی در کشور، صحت ندارند. آمارهای تولید در ۱۰ پالایشگاه کشور و نمونهگیریهایی که از بنزین تولیدی و توزیعی در کشور انجام میشود، این ادعا را رد میکنند.
بیشتر پالایشگاههای کشور در حال بهینهسازی و کیفیسازی فرآوردههای نفتی هستند. در آخرین مورد، در آخرین روز سال ۱۴۰۱، طرح توسعه پالایشگاه آبادان از سوی رئیسجمهوری به بهرهبرداری رسید. این طرح، علاوه بر ارتقا کیفیت تولید بنزین، حجم تولید را نیز افزایش داد و در ایام نوروز که مصرف بنزین چند بار شکسته شد، مشکلی در تامین این سوخت در هیچ نقطهای از کشور ایجاد نشد.
هرچند کیفیت بنزین یکی از موضوعاتی است که شایعات فراوانی حول و حوش آن مطرح شده است، اما شایعه اصلی در حوزه بنزین مربوط به گرانی آن است. بسیاری از روزنامهها در برخی از روزها، به طور همزمان به گرانی بنزین و شایعات مربوط به آن اشاره کردهاند.
این شایعات گاهی با تصویب بودجه مطرح میشوند و گاهی هم به بهانه ورود به سال جدید بر سر زبانها قرار میگیرند. صحبت درباره مصرف بالای بنزین و لزوم توجه به بهینهسازی مصرف نیز گاهی به عنوان بهانه برای گرم کردن تنور شایعه گرانی بنزین به کار میرود. در آخرین مورد، ساماندهی کارت سوخت نیز به عنوان یکی از عوامل گرانی بنزین مورد بحث قرار گرفته است.
دولت سیزدهم همیشه اعلام کرده است که افزایش قیمت بنزین در دستور کار نیست و حتی بر اساس قانون بودجه سال ۱۴۰۲، قیمت بنزین تغییر نخواهد کرد. با این حال، در قانون بودجه امسال تاکید شده است که باید تا پایان ۶ ماهه نخست امسال، استفاده از کارت سوخت شخصی به ۹۰ درصد برسد.
پس از پایان تعطیلات نوروز، دولت ساماندهی کارت سوخت جایگاهداران را با هدف نظارت بر مصرف و کاهش قاچاق سوخت در کنار اجرای طرح کدینگ در استانهای مرزی مانند استان سیستان و بلوچستان به اجرا درآورد.
همچنین، همزمان با اجرای این طرح، تاکید شد که کارت جایگاهها به طور کامل جمع نخواهد شد و در هر جایگاه با توجه به نیاز، تعدادی کارت باقی خواهد ماند. بررسیهای میدانی در چند هفته اخیر نیز نشان میدهد که مشکلی در توزیع سوخت با ساماندهی کارت جایگاهداران ایجاد نشده و تغییری در جریان سوختگیری به وجود نیامده است.
همچنین، آمارها نشان میدهند که دریافت بنزین ۳ هزار تومانی با کارت شخصی، که تا پیش از اجرای این طرح زیر یک درصد بود، حالا به حدود ۳۵ درصد رسیده است. بنابراین، این طرح دولت در شرایطی که اصلاح سیاستهای قیمتی در نظام سوخت کشور اجرا نمیشود، موفق بوده و توانسته رصد مصرف بنزین را تا حد زیادی امکانپذیر کند.
ایسنا